Lokacja miasta
W 1740 r., podczas tzw. wojny śląskiej, czyli konfliktu zbrojnego między Prusami i Austrią, do Nowej Soli wkroczyły wojska króla pruskiego Fryderyka II. Na mocy zawartego pokoju, Dolny Śląsk stał się częścią Prus.
Król pruski różnymi sposobami próbował zdobyć przychylność nowych poddanych. Między innymi podniósł do rangi miast większe miejscowości, w tym Nową Sól. Osada dostąpiła tego zaszczytu dzięki korzystnemu położeniu, doskonale rozwiniętej żegludze oraz dużej ilości budowanych barek rzecznych.
Gospodarczo nowe miasto wzmocnić też miała duża grupa sukienników ze Zgorzelca, ale z nieznanych powodów plan króla osiedlenia ich w Nowej Soli się nie powiódł. Wydano jednak „uwiadomienie" o ulgach, jakich mogą dostąpić rzemieślnicy, którzy zapragną osiedlić się w nowym mieście. Zlecono także mierniczemu miejskiemu Juliusowi Springerowi przeprowadzenie inwentaryzacji budynków w Nowej Soli oraz sporządzenie planu rozwoju przestrzennego przyszłego miasta.
8 października 1743 r. król nadał Nowej Soli przywilej lokacyjny. Zasugerowano w nim, że rozwój miasta opierać się powinien na żegludze i przemyśle. Bardzo szybko uruchomiono faktorię kamieni młyńskich i wytwórnię grynszpanu (barwnik wyrabiany z tlenku miedzi). Na rozwój gospodarczy nowego miasta pozytywnie wpłynęła decyzja króla, zezwalająca na osiedlenie w Nowej Soli ewangelickiej gminy braci morawskich.
Nowa Sól została tzw. miastem królewskim, czyli podporządkowanym bezpośrednio królowi. Na czele miasta postawiono magistrat, ustalono także herb miejski. Pierwszym burmistrzem został Albert Gissen, a rolę ratusza spełniał do 1820 r. stary zajazd poczty konnej, który stał kiedyś na zbiegu dzisiejszych ulic Zjednoczenia i placu Wyzwolenia.
