W 80 rocznicę agresji sowieckiej na Polskę spotykamy się tu, aby uczcić pamięć o naszych bliskich doświadczonych tragiczną historią, o bohaterach i obrońcach Wolnej Polski - tymi słowami Danuta Cygan, prezes nowosolskiego koła Związku Sybiraków rozpoczęła wustąpienie. Nowosolanie upamiętnili dziś smutną datę w polskiej historii -80 rocznicę napaści Rosji Sowieckiej na Polskę.
Symbol tego miejsca pamięci, to żywi Świadkowie tej bolesnej drogi. Przychodzą tu co roku, składają symbolicznego kwiatka na końcu tej uroczystości, to moment najbardziej podniosły, patrzymy na nich na ich łzy w oczach na ich ból, cierpienie, siłę ale również przebaczenie. Los doświadczył was okrutnie. Polska powojenna też was nie doceniała, a życiorys sybiracki był niejednokrotnie wilczym biletem – mówili Sybiracy.
Przed pomnikiem Sybiraka w Nowej Soli władze miasta, powiatu, kombatanci, Sybiracy, służby mundurowe, uczniowie, dyrektorzy zakładów pracy- złożyli kwiaty w hołdzie tym, którzy 80 lat temu ponieśli ofiarę II wojny światowej. 17 września jest także dniem Sybirakaw którym wspominamy losy tysięcy zesłanych na Syberię Polaków.
Wystąpienie prezydenta Nowej Soli Wadima Tyszkiewicza
Spotkaliśmy się tu dzisiaj, jak co roku, kierując myśli ku dniowi, jednemu z najtragiczniejszych w historii Polski. Gromadząc się oddajemy cześć ofiarom sowieckiej napaści i okupacji.
80 lat temu Polska otrzymała niespodziewany cios w plecy. Kiedy Wojsko Polskie walczyło z niemieckim agresorem w Warszawie, w Lublinie, czy na Helu, w różnych częściach kraju - oczekiwało wsparcia. Niestety 17 września, zamiast pomocnej dłoni, pod osłoną nocy, wojsko rosyjskie przekracza granicę, łamiąc tym samy zawarty pakt o nieagresji. Armia Czerwona realizując pakt Ribbentrop-Mołotow rozpoczęła rozbiór osamotnionej Polski.
Data 17 września to kolejna zbrodnia wykonana na polskim narodzie. To jednocześnie jedna z najbardziej zakłamywanych dat w historiografii powojennej naszego kraju, dlatego tym bardziej wymaga, po latach fałszowania, godnego wspominania i czczenia. To okres okupacji niemieckiej, a z drugiej strony powolnego wyniszczania narodu, poprzez wysyłkę całych rodzin na niechcianą ziemię. Ciężar krzywd i ofiar, których pochówku nie można było latami odnaleźć czy odwiedzić, to jedna z najbardziej tragicznych kart naszej historii.
Pragnę przekazać rodzinom zesłańców, słowa uznania za dążenie do prawdy historycznej i odwagę jej głoszenia. Zachowujmy pamięć o Polakach, którzy zostali zamordowani pod stalinowskim jarzmem. Świadectwo prawdy o tych wydarzeniach jest naszym obowiązkiem, wszystko po to, aby takie okrucieństwo nigdy już się nie powtórzyło. Nie zapominajmy o tym, uczmy młode pokolenia naszej historii. Dziękuję Związkowi Sybiraków za każde świadectwo, które przekazuje młodzieży, ucząc tym samym patriotycznej postawy. Żywe lekcje historii, są niezastąpionym źródłem wiedzy o najważniejszych wartościach moralnych i miłości do Ojczyzny.
Pamięć o przeszłości jest mądrością narodu i dzięki niej możliwe jest pielęgnowanie tradycji. To ważne, aby w naszych sercach nigdy nie zabrakło miejsca dla tych Zesłańców, których nie ma już z nami.
Cześć Ich pamięci.